تعریف
تب مالت نوعی عفونت باکتریایی است که از حیوانات به انسانها سرایت می‌کند؛ اغلب از طریق شیر، پنیر و سایر محصولات لبنی غیرپاستوریزه منتقل می‌شود. به ندرت، باکتری که باعث تب مالت می‌شود از طریق هوا و یا تماس مستقیم با حیوانات آلوده پخش می‌شود.
علایم
علایم تب مالت ممکن است شامل تب، درد مفاصل و خستگی مفرط شود. عفونت معمولاً از طریق مصرف آنتی‌بیوتیک با موفقیت درمان می‌شود. با این حال، روند درمان چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد و عود بیماری شایع است.
باکتری تب مالت
اگرچه تب مالت در ایالات متحده غیرمعمول است اما این بیماری صدها هزار نفر از مردم و حیوانات را در سراسر جهان مبتلا می‌کند. اجتناب از فراورده‌های لبنی غیرپاستوریزه و انجام اقدامات احتیاطی هنگام کار با حیوانات یا در آزمایشگاه می‌تواند به جلوگیری تب مالت کمک کند.
علایم تب مالت شاید هر زمانی از چند روز تا چند ماه پس از آلودگی بروز کنند. علائم و نشانه‌های شبیه آنفولانزا عبارتند از:
- تب
- لرز
- تعریق
- ضعف
- خستگی مفرط
- درد عضلانی، مفصلی و کمر
- سردرد
علایم تب مالت ممکن است برای هفته‌ها یا ماه‌ها ناپدید شوند و سپس بازگردند. در برخی افراد، تب مالت مزمن می‌شود، یعنی علائم حتی تا سال‌ها بعد از درمان باقی می‌مانند. علائم و نشانه‌های بلندمدت شامل خستگی، تب، ورم مفاصل و اسپوندیلیت (آرتروز التهابی در ستون فقرات و مفاصل) می‌شود.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید
گاهی تشخیص تب مالت دشوار می‌شود، به خصوص در مراحل اولیه که اغلب شبیه بسیاری از ناراحتی‌های بالینی دیگر مانند آنفولانزا می‌شود. در صورتی به دکتر مراجعه کنید که دچار تب ناگهانی داغ، درد عضلانی و یا ضعف غیرمعمول می شوید و یا عوامل خطر دیگری برای بیماری دارید و یا تب مداوم دارید.
تب مالت بسیاری از حیوانات وحشی و خانگی را مبتلا می‌کند. گاو، بز، گوسفند، خوک، سگ، شتر، گراز وحشی و گوزن شمالی بطور ویژه نسبت به این بیماری مستعد هستند. شکل خاصی از تب مالت نیز بر فک بندرگاه ، خوک ها و برخی نهنگ ها تاثیر می‌گذارد. این باکتری از سه راه اصلی از حیوانات به انسانها سرایت می‌کند:
محصولات لبنی خام: باکتری بروسلا در شیر حیوانات آلوده می‌تواند از طریق شیر، بستنی، کره و پنیر غیرپاستوریزه به انسان منتقل شود. این باکتری همچنین می‌تواند از گوشت خام یا نپخته حیوانات آلوده منتقل شود.
استنشاق: باکتری بروسلا به راحتی در هوا پخش می‌شود. کشاورزان، تکنسین‌های آزمایشگاه و کارگران کشتارگاه در معرض استنشاق باکتری قرار دارند.
تماس مستقیم: باکتری در خون، مایع منی و یا جفت حیوان آلوده می‌تواند از طریق برش یا زخم وارد جریان خون شود. از آنجا که تماس عادی با حیوانات (لمس کردن، شانه زدن و یا بازی) هیچ عفونتی ایجاد نمی‌کند، افراد به ندرت از حیوانات خانگی دچار تب مالت می‌شوند. با این حال، افراد با سیستم ایمنی ضعیف باید از دست زدن به سگ‌های مبتلا به این بیماری اجتناب کنند.
تب مالت به طور معمول از فردی به فرد دیگر گسترش نمی‌یابد، اما در چند مورد، زنان بیماری را در طول زایمان و یا شیردهی به نوزاد خود انتقال داده‌اند. به ندرت، تب مالت ممکن است از طریق فعالیت جنسی و یا انتقال خون یا مغز استخوان آلوده گسترش پیدا کند.
تب مالت در ایالات متحده بسیار نادر است. سایر نقاط جهان میزان بسیار بالاتری از عفونت تب مالت نشان می‌دهند، به ویژه:
- در اطراف دریای مدیترانه
- اروپای شرقی
- آمریکای لاتین
- آسیا
- آفریقا
- کارائیب
- خاورمیانه
کسانی که در این مناطق زندگی یا سفر می‌کنند، به احتمال بیشتری پنیر بُز غیرپاستوریزه مصرف می‌کنند که به آن گاهی پنیر روستایی می‌گویند. پنیر بز غیرپاستوریزه وارداتی از مکزیک به بسیاری از موارد تب مالت در ایالات متحده نسبت داده شده است.
شیوه تشخیص تب مالت
مشاغل در معرض خطر بالاتر
افرادی که روی حیوانات کار می‌کنند و یا در تماس با خون آلوده آنها قرار دارند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به تب مالت قرار دارند. مثالها عبارتند از:
- دامپزشکان
- مزرعه‌داران
- دامداران
- کارگران کشتارگاه
- شکارچیان
- میکروبیولوژیست‌ها
تب مالت می‌تواند بر هر قسمتی از بدن مانند دستگاه باروری، کبد، قلب و دستگاه عصبی مرکزی تاثیر بگذارد. تب مالت مزمن ممکن است عوارض را فقط در یک اندام یا در سراسر بدن ایجاد کند. عوارض احتمالی عبارتند از:
عفونت پوشش داخلی قلب (اندوکاردیت): اندوکاردیت یکی از جدی‌ترین عوارض تب مالت است. اندوکاردیت درمان‌نشده می‌تواند به دریچه‌های قلب آسیب برساند یا آن را تخریب کند و علت اصلی مرگ و میر ناشی از تب مالت به شمار می‌رود.
ورم مفاصل: عفونت مفصل با ویژگی درد، سفتی و تورم در مفاصل مشخص می‌شود، به ویژه در زانو، باسن، مچ پا، مچ دست و ستون فقرات. اسپوندیلیت به التهاب مفاصل بین استخوان (مهره) ستون فقرات و یا بین ستون فقرات و لگن می‌گویند. درمانش گاهی به‌شدت سخت می‌شود و شاید باعث آسیب پایدار شود.
التهاب و عفونت بیضه‌ها: باکتری که باعث تب مالت می‌شود بر اپیدیدیم تأثیر می‌گذارد، یعنی لوله خمیده‌ای که مجرای دفران و بیضه را به هم متصل می‌کند. ممکن است عفونت از آنجا به بیضه گسترش یابد و باعث تورم و درد بسیار شدید شود.
التهاب و عفونت کبد و طحال: تب مالت همچنین می‌تواند بر طحال و کبد تاثیر بگذارد و آنها را فراتر از اندازه طبیعی‌شان رشد دهد.
عفونت سیستم عصبی مرکزی: این بخش عبارتند از بیماریهای بالقوه مرگبار مانند مننژیت، التهاب غشاء اطراف مغز و نخاع، و آنسفالیت و التهاب مغز.
اگر گمان کنید که تب مالت دارید، به احتمال زیاد ابتدا به دکتر خانوادگی یا پزشک عمومی مراجعه خواهید کرد. ممکن است به متخصص بیماریهای عفونی ارجاع داده شوید.
تشخیص تب مالت بستگی به درک چگونگی و زمان قرارگیری در معرض باکتری عامل بیماری خواهد داشت. با آماده کردن اطلاعات تا جایی که امکان دارد می‌توانید به دکتر کمک کنید.
کارهایی که می‌توانید انجام دهید
قبل از ملاقات پزشکی، شاید بهتر باشد پاسخ سوالات زیر را فهرست کنید:
- اولین بار چه زمانی علائم بیماری بروز کرد؟
- آیا محصولات لبنی خام (غیر پاستوریزه) مانند پنیر بز خورده‌اید؟
- آیا شغل‌تان شامل تماس با حیوانات یا با بافتهای حیوانی است؟
- آیا در سال گذشته به خارج از ایالات متحده سفر کرده‌اید؟
- آیا در آزمایشگاهی کار می‌کنید که در آن ارگانیسم‌های عفونی وجود دارد؟
- آیا به تازگی به شکار رفته‌اید؟
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
در معاینه فیزیکی، دکتر ممکن است:
- از شما بخواهد مفاصل‌تان را تکان دهید تا میزان درد و سفتی بررسی شود
- رفلکس‌ها و قدرت عضلات را بررسی کند
- برروی شکم‌تان کمی فشار دهد تا مشخص شود آیا اندام‌ها بزرگ و یا حساس به لمس شده‌اند
پزشکان معمولاً با آزمایش یک نمونه از خون یا مغز استخوان برای باکتری بروسلا و یا با آزمایش خون برای آنتی‌بادی‌ها علیه باکتری می‌توانند تب مالت را تشخیص دهند. برای کمک به تشخیص عوارض تب مالت، شاید آزمایش‌های بیشتری انجام دهید، از جمله:
اشعه ایکس: اشعه ایکس می‌تواند تغییرات استخوان‌ها و مفاصل را نمایش دهد.
توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این آزمایشات تصویربرداری به شناسایی التهاب یا آبسه در مغز یا بافتهای دیگر کمک می‌کنند.
کشت مایع مغزی نخاعی: این امر به بررسی نمونه کوچکی از مایع اطراف مغز و نخاع می‌پردازد تا هر گونه عفونت مانند مننژیت و آنسفالیت را آشکار کند.
اکوکاردیوگرافی: این تست از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قلب به دنبال نشانه‌هایی از عفونت یا آسیب قلبی بهره می‌برد.
درمان تب مالت با هدف از بین بردن علایم، جلوگیری از عود بیماری و جلوگیری از عوارض انجام می‌شود. به مدت حداقل شش هفته می‌بایست آنتی‌بیوتیک مصرف کنید تا نشانه‌های بیماری شاید تا چند ماه به طور کامل برطرف شوند. این بیماری همچنین می‌تواند بازگردد و حتی مزمن شود.
تب مالت و غذاهای لبنی غیرپاستوریزه
پیشگیری
برای کاهش خطر ابتلا به تب مالت، اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید:
از غذاهای لبنی غیرپاستوریزه اجتناب کنید. در سالهای اخیر در ایالات متحده، چند مورد از تب مالت به محصولات لبنی خام از گله‌های اهلی نسبت داده شده است. با این حال، بهتر است از مصرف شیر، پنیر و بستنی غیرپاستوریزه بدون توجه به منشاء آنها پرهیز کند. اگر در حال سفر به کشورهای دیگر هستید، از همه غذاهای لبنی خام اجتناب کنید.
گوشت را به طور کامل بپزید. گوشت را تا زمانی بپزید که به دمای داخلی ۶۳ تا ۷۴ درجه برسد. در هنگام خوردن غذا، گوشت گاو و گوشت خوک را حداقل نیمه‌پخته سفارش دهید. بعید است که گوشت دام اهلی در ایالات متحده حاوی باکتری بروسلا باشد، اما پخت و پز مناسب سایر باکتری‌های مضر مانند سالمونلا و اشریشیاکولی را از بین می‌برد. هنگام مسافرت به خارج از کشور، از خرید گوشت از فروشندگان خیابانی اجتناب کنید و همیشه گوشت تمام‌پز سفارش دهید.
دستکش بپوشید. اگر دامپزشک، کشاورز، شکارچی و یا کارگر کشتارگاه هستید، هنگام دست زدن به حیوانات بیمار و یا مرده و یا بافت حیوان و یا زمانی که به تولد حیوانات کمک می‌کنید حتماً دستکش لاستیکی بپوشید.
نکات احتیاطی و ایمنی را در محل کار پرخطر رعایت کنید. اگر از کارکنان آزمایشگاه هستید، تمام نمونه‌ها را تحت شرایط ایمنی زیستی مناسب دستکاری کنید. همه کارگرانی که در معرض نمونه‌ها بوده‌اند به سرعت درمان کنید. کشتارگاه‌ها نیز باید اقدامات حفاظتی مانند جدایی طبقه کشتار از دیگر مناطق پردازش و پوشیدن لباسهای محافظ را رعایت کنند.
واکسیناسیون حیوانات خانگی: در ایالات متحده، برنامه سختگیرانه واکسیناسیون موفق شد تب مالت را در گله‌های دام تقریباً ریشه‌کن کند. از آنجا که واکسن تب مالت زنده است، باعث بیماری در افراد می‌شود. هر کسی که هنگام واکسیناسیون حیوانات دچار فرورفتگی تصادفی سوزن آمپول در دستش شود باید درمان شود.
