تعریف
اختلال شخصیتی به نوعی اختلال روانی میگویند که در آن فرد الگوی تفکر، عملکرد و رفتاری سفت و سخت و ناسالم دارد. فرد مبتلا به اختلال شخصیتی، دارای مشکل ادراک و برقراری ارتباط با موقعیتهای اجتماعی و مردم است. این امر باعث مسائلی عمده و محدودیتهایی در روابط، برخوردهای اجتماعی، کار و مدرسه میشود.
در برخی موارد، ممکن است متوجه نشوید که اختلال شخصیتی دارید، چون شیوه تفکر و رفتارتان برای خودتان طبیعی به نظر میرسد. همینطور ممکن است دیگران را برای چالشهایی که روبرو هستید سرزنش کنید.
علایم
اختلالات شخصیتی معمولا در سالهای نوجوانی یا اوایل دوران بلوغ آغاز میشود. انواع مختلفی از اختلالات شخصیت وجود دارد. برخی از انواع ممکن است در دوران میانسالی کمتر آشکار شوند.
انواع اختلالات شخصیت بر اساس ویژگیها و علائم مشابه به سه گروه دستهبندی میشوند. بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیتی حداقل دارای یکی از علائم و نشانههای سایر اختلالهای شخصیتی هستند.

علایم اختلالات شخصیتی
اختلالات شخصیتی خوشه الف:
اختلالات شخصیتی خوشه الف با ویژگیهای تفکر عجیب و غریب و یا رفتار غیرعادی مشخص میشود. این خوشه شامل اختلال شخصیتی پارانوید (بدبینی)، اختلال شخصیت اسکیزوئید و اختلال شخصیت اسکیزوتیپال می شود. برای تشخیص اختلال روانی، لازم نیست تمام علائم و نشانههای ذکر شده را نشان دهید.
اختلال شخصیتی پارانوید:
- بیاعتمادی فراگیر و سوء ظن به دیگران و انگیزههای آنها
- باور ناموجه به اینکه دیگران تلاش میکنند آسیب برسانند و یا فریبتان دهند
- سوءظن ناموجه در مورد وفاداری یا قابل اعتماد بودن دیگران
- تردید در اعتماد به دیگران به دلیل ترس غیرمنطقی از این که دیگران اطلاعات را علیه شما استفاده کنند
- برداشت از اظهارات بیغرض و یا موقعیتهای امن به عنوان توهینها و یا حملات شخصی
- واکنش عصبانی و یا خصمانه نسبت به مسائل جزئی یا توهین
- تمایل به کینهتوزی
- سوءظن ناموجه و مکرر درباره اینکه همسر و یا شریک جنسی بیوفا است
اختلال شخصیت اسکیزوئید:
- عدم علاقه به روابط اجتماعی و یا شخصی، ترجیح میدهند تنها باشند
- محدودیت در بیان عواطف
- ناتوانی در لذت بردن از بسیاری از فعالیتها
- ناتوانی در درک نمادهای اجتماعی طبیعی که بین دیگران رد و بدل میشود
- ظاهر سرد و یا بیتفاوت نسبت به دیگران
- علاقه کم به داشتن رابطه جنسی با شخصی دیگر
اختلال شخصیت اسکیزوتیپال:
- لباس، تفکر، باورها، گفتار یا رفتار عجیب و غریب
- تجربههای ادراکی عجیب و غریب، مانند شنیدن صداهای که نامش را زمزمه میکنند
- احساسات خشک و یا واکنشهای عاطفی نامناسب
- اضطراب اجتماعی و فقدان یا ناراحتی در ایجاد روابط نزدیک
- پاسخ بیتفاوت، نامناسب و یا مشکوک به دیگران
- “تفکر جادویی” – یعنی باور به اینکه میتوانید با افکارتان بر مردم و رویدادها تاثیر بگذارید
- اعتقاد به این که حوادث یا رویدادهای خاص دارای پیام معنادار نهفتهای برای هر فرد هستند
اختلالات شخصیتی خوشه ب:
اختلالات شخصیتی خوشه ب با ویژگیهای تفکر یا رفتار نمایشی، بیش از حد احساساتی و یا غیرقابلپیشبینی مشخص میشود. این خوشه شامل اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت نمایشی و اختلال شخصیت خودشیفتگی است. برای تشخیص اختلال روانی، لازم نیست تمام علائم و نشانههای ذکر شده را نشان دهید.
اختلال شخصیت ضداجتماعی:
- بیتوجهی به نیازها و یا احساسات دیگران
- دروغ مداوم، سرقت، استفاده از نام مستعار، گول زدن دیگران
- مشکلات مکرر با قانون
- نقض مکرر حقوق دیگران
- رفتار خشونتآمیز و اغلب وحشیانه
- بیتوجهی به ایمنی خود یا دیگران
- رفتار تکانشی
- انجام مداوم کارهای غیرمسئولانه
- عدم پشیمانی برای رفتار ناشایست

روش های متفاوت روان درمانی
اختلال شخصیت مرزی:
- رفتار تکانشی و مخاطرهآمیز، مانند رابطه جنسی ناامن، قمار و یا پرخوری
- تصویر بیثبات و شکننده از خود
- روابط متشنج و شدید
- خلق و خوی دمدمی، اغلب در واکنش به استرس فردی
- رفتار خودکشی و یا تهدید به خودزنی
- ترس شدید از تنها بودن و یا رهاشدن
- احساس پوچی مداوم
- بروز شدید و مکرر خشم
- پارانویای مرتبط با استرس که گاه وجود دارد و گاه وجود ندارد
اختلال شخصیت نمایشی:
- بطور مداوم دنبال توجه دیگران
- بیش از حد عاطفی، دراماتیک و یا تحریککننده جنسی برای به دست آوردن توجه دیگران
- به طور چشمگیری با عقاید افراطی صحبت میکند، اما واقعیت یا جزئیات اندک برای اثبات آنها
- به راحتی تحت تاثیر دیگران قرار میگیرد
- احساسات کمعمق و به سرعت در حال تغییر
- نگرانی بیش از حد درباره ظاهر فیزیکی
- روابط با دیگران را نزدیکتر از آنچه که واقعاً هست،تصور می کند
اختلال شخصیت خودشیفتگی:
- اعتقاد به این که خاص و مهمتر از دیگران هستید
- توهمات در مورد قدرت، موفقیت و جذابیت
- عدم به رسمیت شناختن نیازها و احساسات دیگران
- اغراق در مورد دستاوردها یا استعدادها
- انتظار برای ستایش و تحسین دائمی دیگران
- غرور
- انتظارات نامعقول از لطف دیگران و منفعتطلبی، اغلب بهرهکشی از دیگران
- حسادت نسبت به دیگران یا اعتقاد به اینکه دیگران به شما حسادت میکنند
اختلالات شخصیت خوشه ج:
خوشه اختلالات شخصیتی ج با حالتهای تفکر یا رفتار مضطرب و وحشتزده شناسایی میشود. این خوشه شامل اختلالات شخصیت اجتنابی، اختلال شخصیت وابسته و اختلال شخصیت وسواسی جبری است. برای تشخیص اختلال روانی، لازم نیست تمام علائم و نشانههای ذکر شده را نشان دهید.
اختلال شخصیت اجتنابی:
- حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد یا رد شدن از سوی دیگران
- احساس ناکافی بودن، پست بودن و یا غیرجذاب بودن
- اجتناب از فعالیتهای کاری که نیاز به تماس بینفردی دارد
- گوشهگیری از اجتماع، خجالت، ترسویی و انزوا، به ویژه اجتناب از فعالیتهای جدید و یا ملاقات با غریبهها
- خجالتی بودن بیش از حد در موقعیتهای اجتماعی و روابط شخصی
- ترس از مخالفت، شرمندگی و یا تمسخر
اختلال شخصیت وابسته:
- وابستگی بیش از حد به دیگران و احساس نیاز به مراقبت
- رفتار مطیع و یا وابسته به دیگران
- ترس ناشی از نیاز به مراقبت از خود و یا دفاع از خود در موقعیتهای تنهایی
- عدم اعتماد به نفس، نیاز به مشاوره و اطمینان بیش از حد از دیگران برای تصمیمگیری در مورد کوچکترین مسائل
- مشکل شروع و یا انجام پروژهها به تنهایی به دلیل عدم اعتماد به نفس
- مشکل ابراز مخالفت با دیگران، ترس از مخالفت
- تحمل برخورد نامناسب و یا سوء استفاده دیگران، حتی زمانی که گزینههای دیگر وجود داشته باشند
- نیاز فوری برای شروع رابطهای جدید هنگامی که رابطه نزدیک دیگری به پایان میرسد
اختلال شخصیت وسواسی جبری:
- ذهن مشغول به جزئیات، نظم و قوانین
- کمالگرایی افراطی و در نتیجه اختلال عملکرد و پریشانی ناشی از نرسیدن به کمال، از جمله احساس ناتوانی برای ادامه پروژه به خاطر عقب افتادن از استانداردهای سختگیرانه خود.
- تمایل به کنترل مردم، شرایط و وظایف و ناتوانی در محول کردن وظایف
- غفلت از دوستان و فعالیتهای لذتبخش به دلیل تعهد بیش از حد به کار و یا پروژه
- ناتوانی در دور انداختن اشیاء شکسته و یا بیارزش
- سختگیری و سماجت
- انعطافناپذیری در مورد مسائل اخلاقی و یا ارزشی
- خساست و تنگدستی در پول خرج کردن
- اختلال شخصیت وسواسی جبری با اختلال وسواس که نوعی اختلال اضطرابی است تفاوت دارد.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید
اگر هر گونه علائم و نشانههای اختلال شخصیت را دارید، به دکتر، ارائهدهنده خدمات سلامت روان و یا متخصص بهداشت مراجعه کنید. در صورت عدم درمان، اختلالات شخصیت میتواند مشکلات قابلتوجهی در زندگی ایجاد کند که بدون درمان شاید بدتر شوند.

درمان اختلالات شخصیتی
شخصیت ترکیبی از افکار، احساسات و رفتارهایی است که شما را منحصربهفرد میکند. یعنی شیوه مشاهده، درک و برقراری ارتباط با جهان خارج و بینش درباره خود. شخصیت در دوران کودکی به واسطه تعامل دو عامل شکل میگیرد:
- ژنهای شما. ویژگیهای شخصیتی خاصی ممکن است از پدر و مادر به ارث برسد. این صفات گاهی بنام “سرشت” خوانده میشوند.
- محیط زندگی شما. این امر شامل محیط اطرافی است که در آن بزرگ میشوید، رویدادها رخ میدهند، و روابط با اعضای خانواده و دیگران برقرار میشود.
تصور میشود که اختلالات شخصیت به خاطر ترکیبی از این تاثیرات ژنتیکی و محیطی ایجاد میشوند. ژنها ممکن است شما را در برابر اختلال شخصیتی خاصی آسیبپذیر کنند و وضعیت زندگی ممکن است بروز واقعی آنها را آغاز کند.
اگر چه علت دقیق اختلال شخصیت ناشناخته است، اما بعضی عوامل به نظر میرسد خطر تحریک و یا بروز اختلالات شخصیت را افزایش میدهند، از جمله:
- سابقه خانوادگی اختلالات شخصیت و یا سایر بیماریهای روانی
- سطح پایین آموزش و تحصیلات و وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایین
- بدرفتاری زبانی، جسمی و جنسی در دوران کودکی
- کممهری و یا زندگی خانوادگی ناپایدار و یا هرج و مرج در دوران کودکی
- تشخیص پزشکی برای ابتلا به اختلال سلوک دوران کودکی
- تغییرات در شیمی و ساختار مغز
اختلالات شخصیتی معمولا در سالهای نوجوانی یا اوایل دوران بلوغ آغاز میشوند.
اختلالات شخصیت به طور قابلتوجهی میتوانند در زندگی فرد مبتلا و کسانی که از او مراقبت میکنند اختلال ایجاد کند. اختلالات شخصیت ممکن است به مشکلات روابط، کار یا مدرسه منجر شود و در نهایت انزوای اجتماعی یا سوءمصرف الکل یا مواد مخدر را به همراه بیاورد.
از آنجا که اختلالات شخصیت اغلب به مراقبتهای تخصصی نیاز دارند، دکتر اولیه ممکن است شما را برای ارزیابی و درمان به ارائهدهنده خدمات سلامت روان مانند روانپزشک و یا روانشناس ارجاع دهد.
کارهایی که میتوانید انجام دهید
برای آمادگی پیش از قرار ملاقات، فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:
- نشانههای بیماری را یادداشت کنید، از جمله هر گونه مواردی که به نظر میرسد به علتِ ملاقات پزشکی مربوط نباشد.
- اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت کنید، از جمله استرس عمده یا هر گونه تغییر اخیر در زندگی.
- تمام داروها، ویتامین، مواد گیاهی و یا سایر مکملهایی که مصرف میکنید همراه با دوز هر کدام
- سوالاتی که باید از دکتر بپرسید
به همراه بردن یکی از اعضای خانواده یا دوستان کمک میکند هر نکتهای که فراموش کردهاید به خاطر بیاورید.
برخی از سوالات اساسی که باید از دکتر بپرسید عبارتند از:
- چه نوع اختلال شخصیتی دارم؟
- چرا نمیتوانم به تنهایی از پس اختلال شخصیتی دربیایم؟
- نوع اختلال شخصیتی مرا چطوری درمان میکنید؟
- آیا گفتاردرمانی (رواندرمانی) سودمند خواهد بود؟
- آیا داروهای مفیدی وجود دارد؟
- چه مدتی باید دارو مصرف کنم؟
- عوارض جانبی عمده ناشی از داروهایی که توصیه میکنید چیست؟
- درمان چه مدت طول خواهد کشید؟
- برای کمک به خودم چه کارهایی میتوانم انجام دهم؟
- آیا بروشور یا مطالب چاپی دیگری در این باره وجود دارد که مطالعه کنم؟
- چه وبسایتهایی را پیشنهاد میکنید؟
هر زمان که چیزی را نفهمیدید از پرسیدن سوال دریغ نکنید
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
در طول ملاقات، دکتر یا ارائهدهنده سلامت روان به احتمال زیاد چندین سوال در مورد خلق و خوی، افکار و رفتارتان میپرسند، مانند:
- متوجه چه علائمی شدهاید یا دیگران متوجه چه علائمی در شما شدهاند؟
- برای اولین بار چه زمانی متوجه علائم شدید؟
- زندگی روزانهتان چقدر تحت تاثیر نشانههای بیماری قرار گرفته است؟
- آیا درمانهای دیگری تا به حال انجام دادهاید؟ نام ببرید
- برای آنکه حالتان بهتر شود و یا علائم را مهار کنید، تا حالا چه اقدامهایی انجام دادهاید؟
- چه چیزهایی حالتان را بدتر میکند؟
- آیا اعضای خانواده یا دوستان در مورد خلق و خوی و یا رفتارتان نظر دادهاند؟
- آیا هیچ کدام از بستگان دچار بیماری روانی شده است؟
- اُمیدوارید از درمان چه نتیجهای بگیرید؟
- چه داروها و یا مکملهای گیاهی به طور منظم مصرف میکنید؟

اختلال شخصیت وسواسی جبری
اگر دکتر مشکوک شود که شما اختلال شخصیتی دارید، امتحانات و آزمونهای احتمالی عبارتند از:
- معاینه بدنی. دکتر ممکن است معاینه جسمی انجام دهد و سوالهای دقیقی در مورد وضعیت سلامتیتان بپرسد. در برخی از موارد، نشانههای بیماری شاید به نوعی مشکل بهداشتی جسمی مرتبط باشد.
- تستهای آزمایشگاهی. به عنوان مثال، دکتر ممکن است آزمایش خون، از جمله شمارش کامل خون (CBC) و یا آزمایش تیروئید، سفارش دهد تا مشخص کند آیا مشکل سلامت جسمی باعث بروز برخی از نشانهها شده یا خیر. دکتر ممکن است تست غربالگری برای الکل و مواد مخدر را سفارش دهد.
- ارزیابی روانی. این شامل بحث در مورد افکار، احساسات و رفتارتان میشود و شاید دربرگیرنده پرسشنامه برای کمک به تشخیص دقیق بیماری باشد.
گاهی تعیین نوع اختلال شخصیت بسیار دشوار میشود، چون برخی اختلالات شخصیت دارای علائم مشابهی هستند. اما ارزش زمان و تلاش کافی دارد تا به تشخیص دقیقی در مورد بیماری برسید و شیوه درمان مناسب را انتخاب کنید.
معیارهای تشخیصی
علایم و ویژگیهای بالینی برای هر اختلال شخصیت بطور دقیق در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) چاپ انجمن روانپزشکی آمریکا ثبت شدهاند. این کتابچه راهنما توسط ارائهدهندگان خدمات سلامت روان برای تشخیص ناراحتیهای روانی و شرکتهای بیمه برای بازپرداخت هزینههای درمانی استفاده میشود .
برای اینکه مبتلا به اختلال شخصیتی خاصی تشخیص داده شوید، باید معیارهای DSM را داشته باشید. هر اختلال شخصیت دارای مجموعه ویژهای از معیارهای تشخیصی است. با این حال، به طور کلی تشخیص اختلال شخصیتی شامل انحراف بلندمدت و آشکار از انتظارات فرهنگی است که منجر به ناراحتی قابلتوجه و یا اختلال در حداقل دو مورد از این موارد میشود:
- شیوه ادراک و تفسیر درباره خود، مردم و رویدادهای دیگر
- میزان تناسب پاسخهای عاطفی خود
- کیفیت عملکرد هنگام برخورد با افراد دیگر و در روابط اجتماعی
- این که آیا میتوانید انگیزههایتان را کنترل کنید یا نه
بهترین شیوه درمانی برای شما بستگی به نوع اختلال شخصیت، شدت آن و وضعیت زندگیتان بستگی خواهد داشت. رویکرد تیمی مناسب اغلب میتواند تمام نیازهای روانپزشکی، پزشکی و اجتماعیتان را برآورده کند. از آنجا که اختلالات شخصیت به مدت طولانی بروز میکنند، درمان ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد.
تیم درمانی شاید شامل افراد زیر باشد:
- دکتر اولیه
- روانپزشک
- رواندرمانگر
- داروساز
- اعضای خانواده
- مددکاران اجتماعی
اگر دچار علائم خفیفی هستید که به خوبی کنترل میشوند، شاید به درمان تنها توسط دکتر اصلی، روانپزشک و یا درمانگر نیاز پیدا کنید. در صورت امکان، ارائهدهندگان خدمات سلامت روانی پیدا کنید که در درمان اختلالات شخصیت بسیار باتجربه باشند.
بسته به نیازها و نوع اختلال شخصیتیتان، شیوههای درمان عبارتند از:
- رواندرمانی
- داروها
- بستری در بیمارستان
رواندرمانی
رواندرمانی که گفتاردرمانی نیز نامیده میشود، راه اصلی برای درمان اختلالات شخصیتی به شمار میرود. در طول رواندرمانی، در مورد وضعیت بالینی خود اطلاعاتی کسب میکنید و در مورد خلق و خوی، احساسات، افکار و رفتارتان با ارائهدهنده سلامت روان صحبت میکنید. با بهرهگیری از بینش و دانشی که بدست میآورید میتوانید راههای سالمی برای مدیریت نشانههای بیماری و کاهش رفتارهای ناسازگار با عملکرد و روابط یاد بگیرید.

روان درمانی و اختلالات شخصیتی
رواندرمانی ممکن است در جلسات فردی، در گروهدرمانی و یا در جلساتی با حضور اعضای خانواده و یا حتی دوستان انجام شود. انواع مختلفی از رواندرمانی وجود دارد؛ ارائهدهنده سلامت روان میتواند بهترین گزینه را بسته به نیازهایتان تعیین کند.
داروها
هیچ داروی خاصی برای درمان اختلالات شخصیتی وجود ندارد که از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شده باشد. با این حال، انواع مختلفی از داروهای روانی ممکن است به تسکین نشانههای مختلف اختلال شخصیت کمک کند.
- داروهای ضدافسردگی. داروهای ضدافسردگی در صورتی مفید هستند که دچار خلق و خوی افسرده، خشم، تکانشگری، تحریکپذیری و یا ناامیدی باشید که ممکن است با اختلالات شخصیت در ارتباط باشند.
- تثبیتکننده خلق و خوی. همانطور که از نامشان پیداست، تثبیتکنندههای خلق و خوی به پایداری نوسانات خلقی و یا کاهش تحریکپذیری، تکانشگری و خشم کمک میکنند.
- داروهای آنتیسایکوتیک. همچنین معروف به نورلپتیک ها، این داروها در صورتی مفید هستند که نشانههای خاصی را بروز دهید، از جمله قطع ارتباط با واقعیت (سایکوز) یا در برخی موارد، مشکلات اضطراب یا خشم.
- داروهای ضد اضطراب. این داروها در صورتی سودمند خواهند بود که اضطراب، آشفتگی یا بیخوابی دارید. اما در برخی موارد، میتوانند رفتار تکانشی را افزایش دهند، به طوری که در برخی از اختلالات شخصیتی هرگز مصرف نمیشوند.
بستری در بیمارستان و برنامههای درمانی در منزل
در برخی موارد، اختلال شخصیتی ممکن است آنقدر شدید باشد که به بستری روانپزشکی نیاز پیدا کنید. این کار به طور کلی تنها زمانی توصیه میشود که به درستی قادر به مراقبت از خود نیستید و یا زمانی که در معرض خطر بالقوه برای آسیب رساندن به خودتان یا شخص دیگری هستید. پس از آنکه در بیمارستان به ثبات برسید، دکتر ممکن است برنامه بیمارستان عادی، برنامه منزل و یا گزینه درمان سرپایی را توصیه کند.
همراه با برنامه درمان حرفهای، استراتژیهای سبکزندگی و خودمراقبتی زیر را نیز در نظر بگیرید:
- داشتن مشارکت فعال در مراقبت بهداشتی از خود. این امیر میتواند تلاشهایتان را برای مدیریت اختلال شخصیت به ثمر برساند. در جلسات درمانی غیبت نکنید، حتی اگر حال و حوصله رفتن ندارید. در مورد اهداف خود برای درمان فکر کنید و برای دستیابی به آنها کوشش کنید.
- داروهایتان را درست طبق دستورالعمل مصرف کنید. حتی اگر احساس خوبی دارید، باز هم مصرف داروهایتان را جا نگذارید. اگر مصرف دارو را کنار بگذارید، علائم بیماری شاید دوباره برگردد. همچنین شاید با علائم ناشی از ترک زودهنگام و ناگهانی دارو روبرو شوید.
- درباره وضعیت بالینی خود اطلاعات کسب کنید. یادگیری در مورد وضعیت بالینی میتواند موجب توانمندسازی و ایجاد انگیزه برای پایبندی به برنامه درمان شود.
- فعال شوید. فعالیت بدنی و ورزش میتواند به مدیریت بسیاری از علائم مانند افسردگی، استرس و اضطراب کمک کند. اینطوری همچنین میتوانید با اثر برخی از داروهای روانی که باعث افزایش وزن میشوند مقابله کنید. پیادهروی، آهسته دویدن، شنا، باغبانی و یا نوع دیگری از فعالیتهای جسمانی لذتبخش را در نظر بگیرید.
- از مواد مخدر و الکل اجتناب کنید. الکل و مواد مخدر میتواند نشانههای اختلال شخصیت را وخیمتر کند یا با داروها تداخل پیدا کند.
- تحت مراقبتهای پزشکی معمول قرار بگیرید. از معاینات غفلت نکنید و یا از جلسات ملاقات با دکتر خانوادگی را جا نمانید، بهخصوص اگر حالتان خوب نیست. ممکن است مشکل بهداشتی جدیدی داشته باشید که باید به آن پرداخته شود و یا با عوارض جانبی دارو روبرو شدهاید.
داشتن اختلال شخصیتی، مشارکت در رفتارها و فعالیتهای سودمند و بهبودبخش را بسیار دشوار میکند. از دکتر یا درمانگر بپرسید چگونه مهارتهای مقابله خود را بهبود دهید و از دیگران حمایت بگیرید.
اگر یکی از عزیزانتان دارای اختلال شخصیت باشد
اگر عزیزی مبتلا به اختلال شخصیتی دارید، همراه با ارائهدهنده سلامت روان تلاش کنید راههای موثر برای حمایت و تشویق را بیابید.
همچنین میتوانید از صحبت کردن با ارائهدهنده سلامت روان در مورد هر گونه پریشانی که تجربه میکنید بهرهمند شوید. ارائهدهنده خدمات سلامت روان همچنین میتواند به گشایش مرزهای محدودکننده و روشهای مراقبت از خود طوری کمک کند که قادر باشید از زندگی لذت ببرید و موفقیت کسب کنید.